با کریمان کارها دشوار نیست

به راستی که اگر معنای « کرم » را بدانیم و شخص « کریم » را بشناسیم ، از آن جا که سراپا نیازیم و حاجت ، لحظه ای از در خانه ی آنان که کریمان عالم هستند، به جای دیگری نرفته و از دامان پر لطف و عطایشان دست برنخواهیم داشت ؛ چرا که « گدا پی صاحب کرم گردد » .

یکی از معانی « کرم » و یکی از صفات شخص کریم ، بخشش ، پیش از درخواست و حاجت روا نمودن حاجت مند ، قبل از عرض حاجت است. امیرالمومنین علیه السلام فرمودند :

«شخص کریم کسی است که عطا و احسانش بر درخواست از او پیشی گرفته است. »(1)

به قول صائب علیه الرحمه :

از تلخی سوال، گروهی که واقفند فرصت به لب گشودن سائل نمی دهند

سیره و روش خاندان رحمت یعنی محمد و آل محمد صلوات الله علیهم که کریمان عالم هستی اند ، همواره بر این امر بوده و هست . در این جا تنها به یک نمونه و یک حرف از هزاران اشاره می شود که : در خانه اگر کس است یک حرف بس است .

در مورد جود و سخای امام حسن مجتبی علیه السلام آمده است که شخصی برای درخواست کمک و احسان به نزد ایشان آمد و پیش از آن که حاجتش را عرضه نماید ، آن حضرت فرمودند : هر چه در صندوق می باشد به او بدهید . در آن صندوق بیست هزار درهم بود که همه را به او دادند . آن شخص عرضه داشت : مولای من ، شما مهلت ندادید که نیازم را بگویم و زبان به ستایش باز کنم .

امام حسن علیه السلام در پاسخ وی ، جملات لطیف و زیبایی را در قالب شعر بیان فرمودند که ترجمه ی بخشی از آن ، این است :

…….. ما خاندانی هستیم که ………. قبل از درخواست می بخشیم و عطا می کنیم چون بیم داریم که عرق شرم بر روی سئوال کننده جاری شود. اگر دریا، برتری عطای ما را بداند ، پس از موج زدن و لبریز شدن از خجالت ( در مقابل فیض جود و عطای ما ) به زمین فرو می رود(2).

1-غرر الحکم

2-بحارالانوار ج 43 / ص 341

نگارنده : رضا خدادادی