مخالف یک یا دو روایت از کتب روایی شیعه روبرویتان میگذارد که در ظاهر با عملکرد شیعه در تخالف است؛ سپس نتیجه میگیرد که روش شیعیان...
اگر شما با این مدل شبهه مواجه شدید، چه پاسخی میدهید؟
مخالف یک یا دو روایت از کتب روایی شیعه روبرویتان میگذارد که در ظاهر با عملکرد شیعه در تخالف است؛ سپس نتیجه میگیرد که روش شیعیان، شرعی و مطابق دستورات دین نیست
به عنوان مثال: از رسول اکرم صلی الله علیه و آله از کتب روایی شیعه نقل میکنند که ایشان فرمودند: «نوحه سرایی از اعمال جاهلیت است.» لذا نوحه سراییهای شیعه در مصیبتها از جمله مصیبت امام حسین علیهالسلام خلاف شرع است
شاید در مرحلهی اول به ذهنتان برسد که چند روایت که توصیه به نوحه سرایی بر امام حسین علیه السلام شده بیاورید؛ مثلا روایتی که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم بعد از شهادت عمویشان حمزه سید الشهدا دستور به نوحه سرایی و برپایی عزاداری برای جناب حمزه کردند؛ و این دستور به گونهای بود که هرکس بعد از آن مصیبتی میدید ابتدا برای حمزه عموی پیامبر نوحه سرایی میکرد. (منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه (خوئى)، ج15، ص76)
اما…
این نکته و قاعده را همیشه به خاطر بسپارید:
تنها فقیه است که به جهت اشرافی که نسبت به مجموع روایات دارد، میتواند حکم شرعی استخراج کند. من و شما نمیتوانیم یک روایت پیدا کنیم و حکم آن را بگوییم؛ این کار فقط در تخصص فقیه است.
همانطور که در این مثال با روایتی مواجه شدید که به ظاهر نوحه سرایی را مذمت میکند و اما روایت دیگر خود پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم توصیه به نوحه خواندن بر حمزه سید الشهدا کردند.
فرض کنید شما در یک سایت پزشکی میبینید که خستگی مفرط از نشانههای کمبود آهن خون است؛ اما در مقالهای با این جمله مواجه میشوید که خستگی مفرط از علائم کمبود ویتامین دی است. آیا اگر ما مبتلا به خستگی مفرط باشیم میتوانیم سرخود قرص آهن یا قرص ویتامین دی مصرف کنیم؟
تنها راه تشخیص، مراجعه به متخصص و پزشک است که با انجام آزمایش و معاینه و سوابق سلامتی بیمار و در نظر گرفتن رژیم غذایی و … علت بیماری را تشخیص میدهد و دارویی جهت معالجه تجویز میکند.
همانطور که ما به جهت نداشتن علم پزشکی، به صرف مواجه شدن با دو گزارهی پزشکی، در صدد رفع بیماری بر نمیآییم، در مورد دستورات دین هم به جهت نداشتن علم فقه و حدیث و احاطه به کل روایات، به صرف مواجه شدن با دو روایت، نمیتوان احکام شرع را استخراج کرد.
اگر این مطلب را به خاطر بسپارید، در بسیاری از حملاتی که با آوردن یک روایت، عملکرد شیعه را در تقابل با شرع قرار میدهد، موضع صحیح را اتخاذ خواهید کرد و نگران نمیشوید که حالا با این روایتِ به ظاهر مخالفِ روش شیعه چه کنیم .
لازم به تذکر است در مورد روایتی که از قول مخالف در ابتدای متن آوردیم بدانیم که رسم جاهلیت بدینگونه بوده که در مصیبتها نوح به باطل میکردند؛ یعنی در مورد مرده فضایلی میگفتند که دروغ بوده و لذا پیامبر اکرم این نوحه را باطل دانستند. وقتی به کتاب مهم فقهی العُروه مراجعه میکنیم با این عبارت روبرو میشویم که «یجوز النوح علی المیت، بالنظم و النثر» «نوحه کردن بر میت با شعر یا نثر جایز است» (العروه الوثقی سید محمد کاظم یزدی 2/131)
حالا که از حکم فقهی در مورد جواز نوحه مطمئن شدیم ، روایاتی را ردیف میکنیم که مثلا خود معصومین علیهم السلام نیز دستور بر نوحه سرایی دادهاند؛ که به یک نمونه در ابتدا اشاره کردیم.
مگر شما نبودید که نامه نوشتید؟
به بهانه شهادت جناب مسلم علیهالسلام:
برخی ادعا میکنند حداقل، هجده هزار نفر از کوفیان، «شیعه» بودهاند و لذا وقتی معلوم میشود لشکر کوفه جهت جنگ با امام حسین علیهالسلام به کربلا رفتهاند، معنایش این است که «شیعیان»، به کربلا رفتهاند
در پاسخ میگوییم:
هجده هزار نفری که به امام حسین (علیهالسلام) نامه نوشتند دو گروه بودند:
1یک گروه شیعیان واقعی بودند از جمله سلیمان بن صرد -مسلم بن عوسجه و حبیب بن مظاهر،
2 و گروه دیگر اشراف کوفه بودند.
این دو گروه از نظر تفکر سیاسی -مذهبی یکی نبودند.
گروه اول یعنی سلیمان و پیروان او از شیعیان واقعی بودند و در نامهای هم که به امام نوشتند خود را چنین معرفی کردند « وجماعه شیعته من المؤمنین»
ولی اشراف کوفه به سه دلیل این گونه نبودند.
۱- هیچ سندی نیست که نشان دهد با توجه به این که بزرگان شیعه در خانه سلیمان بن صرد جمع شدند، این افراد نیز که از بزرگان قوم بودند در یک انجمن گرد هم آمده، همان نامهای را امضا میکردند که بزرگان شیعه نوشته و امضانموده بودند و این شاهدی است بر این که اشراف کوفه از شیعیان نبودند.
۲- این گروه آخرین کسانی بودند که نامه نوشتند واین تأخیر دلیل بر عدم اعتقاد این گروه به حرکت امام به سوی کوفه است.
اشراف کوفه حتی زمانی که هنوز از ابنزیاد وتهدید و تطمیعهای او در کوفه خبری نبود، حاضر نشدند با مسلم بیعت کنند با این که شیعیان بلافاصله با او بیعت کردند.
۳-رسم بر این است شخصی که نامه مینویسد، اسم خود را قید میکند. اشراف کوفه با توجه به موقعیت بالایی که داشتند، نامهای خود را مخفی نگه داشتند و در نامه قید نکردند در حالی که بزرگان شیعه چنین نکردند(و نام خود را صریحاً در نامهها قید کردند). شاید به همین دلیل بود که امام حسین علیهالسلام در کربلا وقتی این افراد (اشراف کوفه) را مورد خطاب قرار داد که «مگر شما نبودید که نامه نوشتید؟» و آنان انکار کردند.
آن حضرت نامه آنان را حاضر نکرد زیرا نامه بی نام ونشان را به راحتی می توانستند انکار کنند.
با توجه به این شواهد، اشراف کوفه از نظر سیاسی_مذهبی حزبی جدای از شیعیان و مقابل آن ها بودند و تصریح مورخان و محدثان، گرایش اشراف کوفه عثمانی بودهاست و شیعه عثمانی بودند و جالب توجه این که سلیمان به بزرگان شیعه، قاتلین اصلی امام حسین (علیهالسلام) را اشراف کوفه معرفی کرد.
پس نامه نوشتن به امام حسین دلیل بر شیعه بودن نیست!
منبع: بر گرفته از کتاب بازتاب تفکر عثمانی در واقعه کربلا صفحات ۲۳_۲۵
از کنار قبر حسین، عبور کن
خدمت امام صادق علیه السلام رسیدم.
به من فرمود: «برایم شعر بخوان»
من هم خواندم.
فرمود: «نه ! آن گونه که خود مى خوانید و همان گونه که در کنار قبرش مرثیه سرایى مى کنى» .
من هم خواندم :
از کنار قبر حسین، عبور کن
و به استخوان هاى پاکش بگو
به این جا که رسیدم، حضرت گریست و من خواندن را متوقّف کردم .
فرمود: «ادامه بده».
ادامه دادم …
اى مریم! برخیز و بر مولایت، مویه کن
و با گریه ات به حسین یارى برسان
صادق آل محمد، گریه کرد و زنان، به فغان آمدند. وقتى آنان آرام گرفتند، حضرت به من فرمود: «اى ابو هارون! هر کس درباره حسین علیه السلام مرثیه بخواند و ده نفر را بگریانَد، بهشت براى او حتمى است و هر کس یاد حسین علیه السلام کند و بگِرید، بهشت، برایش حتمى است» .
کامل الزیارات : ص ٢١٠ ح ٣٠١
بحار الأنوار : ج ۴۴ ص ٢٨٧ ح ٢۵
این دسته از روایات نشان می دهد که عزاداری بر سالار شهیدان، از دوران آل بویه (۴۴۷ _۳۲۰ قمری) آغاز نشده، مبتکر آن صفویه ( ۱۱۳۵–۹۰۷ قمری ) هم نبوده، و با رضا خان پهلوی (درگذشت ۱۳۲۳ شمسی) هم تعطیل نشده، حکومت ها تنها مخالفان یا حامیان عزاداری بودند و فقط می توان گفت در پنهان یا آشکار سازی عزاداری نقش داشتند.
عزاداری بر امام حسین علیه السلام، از همان روزگار نخستین شهادت ایشان، توسط حضرت زینب و حضرت سجاد و دیگر اعضای خانواده شان شروع شده و راه و روش اهل بیت و امامان معصوم بوده، حتی با وجود خفقان و نظارت شدید بر آنها، بازهم این مهم هیچ گاه تعطیل نشده…